Đào coin là gì? Hướng dẫn cách đào coin từ A – Z

Có lẽ không khó để bạn có thể bắt gặp những bài báo với chủ đề về đào coin, thậm chí có nhiều người còn giàu lên nhờ nó khiến việc đào coin trở nên vô cùng thu hút. Thế nhưng, bạn đã thực sự biết được đào coin là gì, có những cơ chế, hình thức đào coin như thế nào và cách đào coin ra sao để hiệu quả nhất hay chưa? Nếu câu trả lời là chưa, bài viết này sẽ giúp bạn làm được điều đó.

Phần giải thích cho khái niệm đào coin là gì cũng chính là giải thích cho khái niệm mining coin. Hầu hết các nhà giao dịch và nhà đầu tư hiểu đây là quá trình tạo ra một đồng tiền kỹ thuật số mới. Cách hiểu này không sai nhưng chưa hoàn toàn đầy đủ. Đào coin ngoài việc đưa thêm đồng coin mới vào lưu thông thì đây đồng thời cũng là quá trình phê duyệt giao dịch trong mạng lưới đó.

Quá trình phê duyệt giao dịch của khai thác tiền điện tử giúp duy trì bảo mật, an ninh mạng lưới bằng cách chỉ xác thực những block hợp lệ mới được ghi lại trên sổ cái kỹ thuật số hay còn được gọi là blockchain. Những người tham gia vào khai thác sẽ nhận được phần thưởng bởi sự cống hiến tài nguyên cũng như thời gian để giải mã các thuật toán phức tạp.

2. Cơ chế đào coin như thế nào?

Sau khi đã hiểu đào coin là gì chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về cơ chế đào coin trong phần thứ hai của bài viết. Người khai thác thác tiền điện tử thường được gọi là các thợ đào coin. Về cơ bản, các thợ đào coin sử dụng các công cụ như máy tính, điện thoại hoặc tham gia một quá trình gọi là đào coin chia để có thể giải mã các phương trình toán học phức tạp.

Khi một thợ đào coin giải mã thành công phương trình và xác minh giao dịch, họ sẽ thêm dữ liệu vào blockchain được bảo mật bằng nhiều lớp mã hoá. Tuỳ thuộc vào cơ chế đồng thuận mạng lưới sẽ có cách phân bổ phần thưởng cho quá trình đào coin khác nhau. Có hai cơ chế đồng thuận phổ biến mà bạn cần nắm được dù bạn quan tâm tới cơ chế đào bitcoin hay bất cứ đồng coin nào.

• Proof of Work: Cơ chế đồng thuận này nhằm đảm bảo chỉ những người đã được xác minh được tham gia vào việc đào coin và xác thực giao dịch. Người thực hiện giải mã thành công đầu tiên và chia sẻ với mạng lưới về khối giao dịch mới nhất sẽ được thưởng bằng tiền điện tử.
• Proof of Stake: Với các đồng coin theo cơ chế đồng thuận PoS không hẳn là khai thác nếu xét về khía cạnh kỹ thuật mà chính xác hơn, nó sử dụng một mạng lưới node xác thực để bảo mật các khối mới. Người tham gia khai thác sẽ đặt cọc “staking” một lượng coin để có thể tham gia vào mạng lưới node. Số coin mà họ nhận được sẽ tương đương với tỷ lệ số coin mà họ đã đặt cọc.

Mặc dù trên thị trường đã phát triển thêm các cơ chế đồng thuật khác, nhưng trong bài viết hôm nay chủ đề về đào coin là gì sẽ chỉ nói ngắn gọn về hai cơ chế phổ biến nhất này.

3. Thuật toán đào coin là gì?

Cơ chế đào bitcoin hay bất cứ đồng coin nào khác đều sẽ phải sử dụng đến một thuật toán khai thác. Hiểu một cách đơn giản, thuật toán đào coin là một mã lập trình tạo ra được sức mạnh để khai thác tiền điện tử. Thông thường các thuật toán này các hàm băm (hash code) rất phức tạp và có thể điều chỉnh độ khó của việc khai thác. Có nhiều thuật toán đào coin khác nhau, mỗi loại sẽ có những đặc điểm riêng được điều chỉnh sao cho phù hợp nhất.

Số lượng các thuật toán trên thị trường không phải con số nhỏ, chúng ta sẽ khó có thể đề cập toàn bộ trong một bài viết như đào coin là gì hôm nay. Vậy nên dưới đây là bảng tổng hợp một số thuật toán khai thác phổ biến nhất hiện nay:

Tên thuật toán

Giải thích thuật toán

Đồng coin phổ biến sử dụng thuật toán

SHA-256

SHA là viết tắt của Secure Hash Algorithm, SHA-256 thuộc nhóm SHA-2. Nó tạo ra một chữ ký 256bit (tức 32 byte) với một chuỗi văn bản. Thời gian xử lý khối thường rơi vào khoảng 7 phút.

• Bitcoin

• Bitcoin Cash

Ethash

Thuật toán sử dụng bộ nhớ GPU chuyên sâu. Là hàm băm được thiết kế dành riêng cho Ethereum. Dựa trên hàm Keccak, sau này được chuẩn hoá thành SHA – 3.

• Ethereum

• Ethereum Classic

Scrypt

Được thiết kế để xử lý một lượng lớn dữ liệu, đảm bảo sự toàn vẹn của code và tạo điều kiện phục hồi dữ liệu nếu cần. Được coi là một trong hàm băm có chức năng hoàn chỉnh và an toàn nhất.

• DogeCoin

• Litecoin

4. Các hình thức đào coin

Ở thời điểm mà đào coin bắt đầu trở nên phổ biến, nói chính xác hơn là đào bitcoin trở nên phổ biến thì hầu hết các thợ đào sẽ chọn cách đào coin bằng CPU, bằng GPU. Theo thời gian thị trường phát triển hơn thì bắt đầu xuất hiện các hình thức đào coin khác như đào coin bằng điện thoại, đào coin bằng laptop,… Bạn sẽ không khó để thấy được những bài viết hướng dẫn cách đào coin theo các hình thức như hướng dẫn đào chia coin, hướng dẫn đào coin miễn phí.

4.1. Đào coin bằng CPU và GPU

Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu hình thức đào coin cho đến thời điểm này vẫn là hình thức phổ biến nhất. Nó phổ biến đến mức mà khi nhắc đến đào coin là gì thì gần như chắc chắn bài viết đó sẽ có một phần về hướng dẫn đào coin bằng ổ cứng, bằng GPU hoặc đào coin bằng CPU. Các hình thức này tựu chung lại đều là sử dụng thiết bị là chiếc máy tính để bàn quen thuộc của bạn. Về cơ bản việc đào coin bằng CPU là tận dụng lõi CPU để giải mã, xác thực giao dịch trong blockchain.

Tuy nhiên, nếu chỉ sử dụng một chiếc máy tính đơn thuần thì sẽ không đủ sức mạnh để có thể đào coin và cạnh tranh với các thợ đào khác. Các thợ đào sẽ phải trang bị, xây dựng các phần chuyên dụng mà thường là nó sẽ trở thành một dàn máy. Trong đó bao gồm mạch tích hợp dành riêng phổ biến cho việc đào coin – máy ASIC. Theo thời gian thì việc khai thác bằng CPU trở nên tốn kém chi phí, tốc độ xử lý hạn chế nên một hình thức khai thác đã được ưa chuộng hơn đó là đào coin bằng GPU. Hiểu một cách đơn giản thì đào coin bằng GPU là tận dụng sức mạnh từ đồ hoạ chơi game để giải các phương trình toán học phức tạp trong quá trình đào coin.

4.2. Đào coin bằng điện thoại

Không chỉ đào coin bằng CPU hay đào coin bằng GPU mà một hình thức cũng nữa nổi lên và thu hút được rất nhiều sự quan tâm đó là đào coin bằng điện thoại. Nếu như tìm kiếm “đào coin là gì” trên Google, bạn sẽ nhận về khoảng gần 1.5 triệu kết quả thì tìm kiếm “hướng dẫn đào coin bằng điện thoại” cũng được trả về gần 900 nghìn kết quả. Điều này đủ để thấy được sự quan tâm của các thợ đào với hình thức mới này.

Về cơ bản thì hình thức đào coin bằng điện thoại cũng tận dụng sự tiện ích từ chính chiếc điện thoại mà bạn đang sử dụng và hầu hết sẽ là các app đào coin. Tuy nhiên, thực tế hình thức này không được khuyến khích bởi hai lý do:

Tạo áp lực lớn lên điện thoại: Các con chip xử lý trong điện thoại gần như không đủ khả năng để liên tục giải mã các phương trình phức tạp được mã hoá. Theo thời gian thì áp lực này có thể làm giảm tuổi thọ của điện thoại.

Mất thời gian: Nếu như có thể đào được coin thì thời gian sẽ là rất dài, có thể tính bằng năm. Vậy nên, khi cân đối cả chi phí điện, hao mòn thì phần lợi nhuận bạn thu về có thể sẽ không bằng chi phí đó.

Sức mạnh của một chiếc smartphone chỉ bằng một phần rất nhỏ của các máy tính. Chính vì thế, hình thức này dù cho có được quảng cáo là đào coin miễn phí bằng điện thoại nhưng thực chất khó có thể mang lại lợi nhuận, thậm chí là bạn có thể sẽ phải chịu lỗ.

4.3. Hướng dẫn đào chia coin bằng ổ cứng

Dù cho cho xây dựng một dàn máy mạnh mẽ, công suất cao nhưng khi khai thác đơn lẻ thì bạn cũng chỉ là một hạt cát giữa sa mạc. Chính vì thế mà đã có một hình thức khai thác coin tập hợp sức mạnh của một nhóm các thợ đào được gọi là mining pool coin. Phần thưởng nhận được sẽ chia theo tỷ lệ sức mạnh hàm băm mà các thợ đào đóng góp, vậy nên còn được gọi một cách thân thuộc hơn là đào coin chia.

Việc một thợ đào coin tham gia cùng nhóm với các thợ đào khác nhằm gia tăng cơ hội khai thác được một khối mới. Khái niệm về nhóm khai thác này được đề ra bởi một người dùng có tên Slush trên diễn đàn BitcoinTalk khi đã thành lập nhóm “Slushpool” vào cuối năm 2010. Với một nhóm đào coin chia sẽ đề cử một người điều phối hoạt động khai thác, phân tích và ghi lại đóng góp của các thành viên trong nhóm. Hai phương thức thanh toán chủ yếu của các mining pool đó là:

• Pay per Share (PPS): Thanh toán tức thì
• Tỷ lệ PROP: Tiền sẽ được giải ngân vào cuối mỗi vòng khai thác.

Hiện cách đào chia coin đơn giản nhất mà bạn có thể thực hiện đó là tham gia vào nhóm khai thác trên sàn Binance. Nền tảng này cung cấp đa dạng loại tiền điện tử, có hướng dẫn chi tiết, có hỗ trợ 24/7, đặc biệt là quy mô mining pool tương tối lớn với chi phí ở mức 2.50%.

5. Thiết bị và phần mềm đào coin

Về cơ bản, thiết bị, máy móc hỗ trợ việc khai thác tiền điện tử sẽ được chia ra thành hai phần là: cơ sở hạ tầng và phần cứng chuyên dụng. Trong bài viết đào coin là gì hôm nay sẽ chỉ đề cập tới phần thiết bị, máy đào coin theo phương thức đào coin bằng CPU. Về phần cứng chuyên dụng thì như đã đề cập trong phần trước, phần cứng phổ biến nhất là ASIC. Sở dĩ đây là phần cứng phổ biến nhất bởi lẽ nó đã được tùy chỉnh để tối ưu cho việc khai thác các đồng coin phổ biến. Ngoài ra, một số đồng tiền điện tử sẽ không có phần cứng chuyên dụng mà đồ hoạ GPU cũng đã đủ để khai thác.

Phần mềm khai thác hay phần mềm đào coin sẽ xử lý quá trình khai thác thực tế. Nếu bạn khai thác một mình thì phần mềm sẽ kết nối máy tính của bạn tới blockchain. Còn nếu bạn tham gia vào mining pool hay đào coin chia thì phần mềm sẽ kết nối bạn với mining pool. Một số phần mềm đào coin được đánh giá cao trong thị trường có thể kể đến là:

• CGminer – một trong những phần mềm khai thác lâu đời nhất.
• Ethminer – phần mềm khai thác coin ETH phổ biến nhất.
• MultiMiner – phần cứng tự động nên tương đối dễ sử dụng.

6. Hướng dẫn đào coin cho người mới

Vì mỗi người có nhu cầu và khả năng tài chính khác nhau nên những gì được khuyên hay hướng dẫn trong bài viết đào coin là gì này sẽ chỉ mang tính tổng quát, chỉ dẫn cơ bản các bước để bạn định hình được một quy trình khai thác cần những gì. Đầu tiên, nếu bạn có ý định khai thác hay đào coin một mình, độc lập thì chi phí đầu tư ban đầu có thể sẽ tương đối lớn. Ngoài tiền đầu tư vào trang thiết bị, máy đào coin thì phần chi phí trả tiền điện cũng ở mức tương đối cao.

Các bước để bắt đầu đào coin cho người mới bao gồm:

• Xác định đồng tiền điện tử muốn khai thác
• Mua phần cứng máy tính phù hợp: Chi phí đầu tư phần cứng có thể chiếm phần lớn trong số tiền đầu tư ban đầu của bạn. Một số thiết bị đồ hoạ, CPU chuyên dụng có giá lên tới hàng chục ngàn đô la.
• Thiết lập hệ thống làm mát: Phần cứng máy tính trong quá trình đào coin sẽ giải phóng rất nhiều nhiệt. Giải quyết vấn đề này có thể xây dựng hệ thống quạt mát cho máy.
• Thiết lập ví tiền điện tử: Hiện nay trên thị trường cung cấp rất đa dạng các loại ví tiền điện tử thậm chí là miễn phí với một số cái tên cũng rất phổ biến và có danh tiếng đủ để bạn có thể tin tưởng.
• Chọn lựa và tải xuống phần mềm khai thác coin: Hãy tham khảo nhận xét từ những người đã có kinh nghiệm và lựa chọn phần mềm phù hợp nhất với mình.
• Khởi chạy phần mềm.

Tùy thuộc vào đồng coin muốn khai thác thì có thể thêm một vài bước trong quá trình này. Ví dụ như khi bạn khai thác BTC thì bạn sẽ cần xác định cấu hình một full node, sau đó tạo một file đuôi .conf và khởi chạy phần mềm khai thác theo thông tin tệp cấu hình vừa tạo.

7. Kinh nghiệm và lưu ý đào coin miễn phí

Thực tế, sẽ khó có thể có hình thức gọi là đào coin miễn phí hay hướng dẫn đào coin miễn phí. Đây là hiểu lầm của rất nhiều người, thậm chí còn khá phổ biến. Như quy trình hướng dẫn đào coin phía trên đã đề cập tới các bước để một người mới có thể tham gia đào coin thì ngoài ví tiền điện tử cùng một số phần mềm khai thác có thể miễn phí thì các thiết bị đều có số tiền đầu tư khá lớn.

Bên cạnh đó, không phải chỉ cần thiết lập, xây dựng dàn máy đào tiền ảo là sẽ có thể khai thác được các đồng coin ngay lập tức. Đặc biệt điều này sẽ cực kỳ chính xác với những người khai thác độc lập thời gian đầu. Bởi lẽ theo thời gian thì việc khai thác coin rất cạnh tranh, nó không còn được như thời kỳ đầu khi chưa có quá nhiều người biết đến hình thức này. Hiện nay đã có một số bên cung cấp dịch vụ khai thác đám mây cloud mining. Bạn có thể tìm hiểu thêm nếu cảm thấy chưa đủ khả năng tài chính để có thể xây dựng dành máy khai thác đơn lẻ một mình.

8. Tổng kết

Đào coin không phải cách duy nhất để bạn có thể sở hữu tiền điện tử. Hiện nay các sàn giao dịch tiền điện tử đã xuất hiện rất nhiều, thanh khoản crypto cũng đều ở mức cao. Quy trình đăng ký tài khoản trên các sàn giao dịch cũng không có quá nhiều khó khăn. Lời khuyên cuối cùng trong bài viết đào coin là gì hôm nay đó là hãy chọn phương thức mà bạn cảm thấy phù hợp nhất để tham gia thị trường này. Nếu bạn vẫn muốn thực hiện khai thác tiền điện tử thì hy vọng những kiến thức về cơ chế đào coin, hướng dẫn cách đào coin chia hay hướng dẫn đào coin bằng CPU trong bài có thể giúp ích phần nào cho bạn.